Pandemi etkisi ile yavaşlayan vergi gelirleri ve ekonomik teşvikler bütçe açığını artırdı

Pandemi etkisi ile yavaşlayan vergi gelirleri ve ekonomik teşvikler bütçe açığını artırdı

Vakıf Katılım

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı Nisan ayı bütçe verilerine göre; Mart 2020’de 43,7 milyar TRY açık vermiş olan bütçe dengesi Nisan 2020’de 43,2 milyar TRY açık vermiştir. Bütçe geçtiğimiz senenin aynı döneminde ise 18,3 milyar TRY açık vermişti. Aylık Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu’nda belirtildiği üzere, Nisan 2019’da 13,2 milyar TRY olan faiz dışı açık, Nisan 2020’de 26,2 milyar TRY faiz dışı açık olmuştur. Bütçe gelirleri Nisan 2019 – Nisan 2020 arasında %13,1 oranında artarak 47,4 milyar TRY olurken, bütçe giderleri ise aynı dönemde %42,7 artarak 108,4 milyar TRY olmuştur. Benzer dönemde vergi gelirleri, salgın nedeniyle iç talepteki zayıflama ve salgının ekonomik yansımalarına karşı önlemler kapsamında ötelemeler ile beraber sınırlı olarak %0,7 artmış ve 49,1 milyar TRY olmuştur. Faiz hariç bütçe giderleri ise %28,9 oranında artışla 91,4 milyar TRY olarak gerçekleşmiştir.

 

2020 kümülatif verilerine baktığımızda ise; Ocak – Nisan döneminde bütçenin 72,8 milyar TRY açık verdiği görülmüştür. Geçen yılın 4 aylık döneminde 54,5 milyar TRY açık vermiş olan bütçenin geçen yıla göre daha olumsuz bir görüntü sergilediği görülmektedir. Ocak – Nisan 2019’da 16 milyar TRY faiz dışı açık verilmişken, bu yıl 17,5 milyar TRY faiz dışı açık gerçekleşmiştir. Bütçe gelirleri Ocak – Nisan 2019 ile Ocak – Nisan 2020 arasında %16,3 artarak 321 milyar TRY olurken, bütçe giderleri ise aynı dönemde %19,2 artarak 393,8 milyar TRY olmuştur. Benzer dönemde vergi gelirlerindeki artış %10,9 olarak gerçekleşerek 225,2 milyar TRY olmuştur. Faiz hariç bütçe giderleri ise %15,9 oranında artışla 338,5 milyar TRY olarak gerçekleşmiştir.

 

Yılın ilk 2 ayında güçlü seyreden ekonomik faaliyet ile beraber vergi gelirlerindeki güçlü seyir, Mart ve Nisan aylarında salgının ekonomiye olumsuz yansıması ile beraber keskin bir düşüş göstermiştir. Bu dönemde ekonomiye verilen destekler kapsamında vergilerdeki ötelemelerin de vergi tahsilatlarındaki zayıf seyirde etkili olmasını bekleriz. Mayıs ayından sonra normalleşme adımlarının etkisiyle tüketimdeki azalmanın bir kısmı geri geleceği için buradan pozitif bir etki olabilir. Dış ticaret ise, küresel yavaşlamanın etkisiyle zayıf kalmaya devam edecektir. Ekonomiye verilen teşvikler kapsamında artan bütçe harcamalarının, pandeminin artçı etkilerinin hissedilmeye devam edileceği dönem boyunca bütçe açığını artırıcı etki yapmasını bekleriz. İlerleyen süreçte ekonomideki iç talep unsurlarındaki toparlanma ve normalleşme sonrasında vergi gelirlerindeki toparlanma bütçe performansı açısından önemli olacaktır.

Kaynak Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı